Η χθεσινή μέρα υπήρξε για μένα μια έκπληξη. Παρ’ ότι ο λαός μας θέλοντας να δηλώσει την κακή διάθεση για δουλειά την Δευτέρα την πρώτη εργάσιμη μέρα της εβδομάδας την αποκαλεί τσαγκαροδευτέρα για μένα ήταν ξεχωριστή. Στις 21/11 το βράδυ, στην αγκαλιά του θεάτρου Παλλάς στον πεζόδρομο της Βουκουρεστίου έδωσε παράσταση ένα ξεχωριστό jazz κουιντέτο το Dimitris Kalantzis quintet αποτελούμενο από πέντε δεξιοτέχνες jazzmen. Η παράσταση είχε μουσικούς αυτοσχεδιασμούς πάνω σε γνωστές συνθέσεις του μεγάλου μας Μάνου Χατζιδάκι. Το όνομα του Χατζιδάκι με έκανε δίχως δεύτερη σκέψη να βγάλω δύο εισιτήρια, ένα για την κοπέλα μου και ένα για εμένα, για να παρευρεθώ σ’ αυτή τη γιορτή της μουσικής. Δεν αμφιταλαντεύτηκα ούτε μια στιγμή για την ποιότητά της γιατί γνωρίζω πως ο θετός γιος του Χατζιδάκι Γιώργος Χατζιδάκις-Θεοφανόπουλος, ο οποίος έχει τα πνευματικά του δικαιώματα, είναι πολύ αυστηρός στην διαχείριση του πλούτου που μας άφησε ο πατέρας του.
Την πεντάδα των jazz μουσικών, το κουιντέτο του Δημήτρη Καλαντζή(πιάνο-ενορχήστρωση) αποτελούσαν ο ίδιος και οι Τάκης Πατερέλης (σαξόφωνο), Ανδρέας Πολυζωγόπουλος (τρομπέτα), Γιώργος Γεωργιάδης (μπάσο), Αλέξανδρος Δράκος-Κτιστάκης (τύμπανα). Στους μουσικούς αυτοσχεδιασμούς τους, τους συνόδευε η Καμεράτα – Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής υπό τη διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη (μαέστρος) με ενορχηστρωτή τον Γιάννη Αντωνόπουλο.
Όλη η μέρα μου κύλισε αδημονώντας για την παράσταση και η νύχτα δε άργησε να πέσει στην μαγευτική Αθήνα. Κόσμος πολύς, με μεγάλη προσέγγιση νέων, περίμενε στην είσοδο του θεάτρου Παλλάς. Ο πεζόδρομος της Βουκουρεστίου ήταν γεμάτος ενέργεια, ζωντανεύοντας και την γωνία που σχηματίζει με την στοά του Σπυρομήλιου. Το ωραίο café στην εν λόγω γωνία θύμιζε κάτι από παλιές εποχές. Είχε έναν αέρα αναμνήσεων. Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με τους υπαλλήλους του Παλλάς με σαγήνευσε η ευγένειά τους. Τα κατάλληλα άτομα για τη συγκεκριμένη δουλειά. Ακόμα και το ντύσιμο των ταξιθετριών ήταν ιδιαίτερα κομψό και ταιριαστό με την περίσταση. Ομολογώ πως ήταν η πρώτη φορά που πέρασα τις πύλες του Παλλάς και ως πρωτάρης ήμουνα ιδιαίτερα ανήσυχος, περίεργος και παρατηρητικός. Μου άρεσε όλο το στήσιμο του χώρου και ακόμα περισσότερο ο χώρος της πλατείας, των εξωστών και η σκηνή. Όλα έδεναν αρμονικά. Μια ολιγόλεπτη καθυστέρηση της τάξεως του ενός τετάρτου για ευνόητους λόγους που γίνεται μάλλον επιτηδευμένα σε κάθε παράσταση και χτύπησε το τελευταίο κουδούνι. Αυτή η μικρή πειθαρχεία αποτέλεσε για μένα ένα επιπλέον θετικό στοιχείο της όλης παράστασης.
Τα φώτα σβήσανε, οι μουσικοί εμφανίστηκαν πάνω στην σκηνή υπό τη συνοδεία του θερμού μας χειροκροτήματος και πήραν τις θέσεις τους έτοιμοι για το ξεκίνημα. Η καμεράτα με τα βιολιά στα αριστερά της σκηνής με τον μαέστρο μπροστά τους και σχεδόν στο κέντρο ακριβώς μπροστά απ’ τα βιολοντσέλα. Το συγκρότημα του Δημήτρη Καλαντζή στήθηκε στο δεξιό μέρος. Από αριστερά προς τα δεξιά πρώτος ο τρομπετίστας με πλάι του δεύτερο τον σαξοφωνίστα, οι οποίοι καθ’ όλη τη διάρκεια της παράστασης όση ώρα δεν παίζανε καθόντουσαν σε καρέκλα πράγμα που έδειχνε τουλάχιστον στα μάτια μου επαγγελματισμό, στο βάθος περίπου στη μέση της jazz μπάντας ο πιανίστας και πιο δεξιά και πιο μπροστά, στο ίδιο ύψος με τα πνευστά όργανα, αρκετά κοντά ο ένας στον άλλο ο μπασίστας (με μπάσο το όργανο που είναι σαν μεγάλο βιολοντσέλο που παίζεται με τα χέρια) και τελευταίος δεξιά ο ντραμίστας.
Σιωπή. Η παράσταση ξεκίνησε και χάθηκα μέσα στη μουσική του Χατζιδάκι και της jazz. Η περίεργη και τέλεια αρμονία της κλασικής μουσικής με την jazz ήταν κάτι πρωτόγνωρο για μένα και όπως φαντάζομαι ένας θελκτικός πειραματισμός για τους καλλιτέχνες. Τα περισσότερα κομμάτια αν όχι όλα τα ξεκίναγε ο μαέστρος με την καμεράτα του, περισσότερο ως εισαγωγή και μετά συνέχιζε το κουιντέτο του Δημήτρη Καλαντζή. Απ’ όσο αντιλήφτηκα, αρχικά παίζανε τη μελωδία των κομματιών του Χατζιδάκι φυσικά σε διασκευή και μετά υπήρχε ένα περίπου πεντάλεπτο με αυτοσχεδιασμούς. Τα κομμάτια έκλειναν με επαναφορά στους γνωστούς ήχους του Χατζιδάκι.
Όση ώρα θαύμαζα και η ψυχή μου αγαλλίαζε παρατηρούσα ταυτόχρονα την εκπληκτική αρμονία και το δέσιμο των μουσικών και των τόσων πολλών οργάνων. Η συμμετρία ήταν διάχυτη απ’ τον ήχο μέχρι και τα σώματα των καλλιτεχνών. Ο μαέστρος έδινε το ρυθμό με το υπόλοιπο κορμί να ακολουθεί τα χέρια του σχεδόν χορεύοντας πάνω στη σκηνή. Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα ήταν: Τι αρμονία θεέ μου! Τα βιολιά απόλυτα εναρμονισμένα μεταξύ τους χωρίς κανένα ψεγάδι που να μπορεί τουλάχιστον το δικό μου άπειρο αυτί να πιάσει και τα τσέλα επίσης ακολουθούσαν το ρυθμό. Όσο για τους jazzmen εδώ θέλω μια ξεχωριστή παράγραφο.
Πρώτον, όλοι μα όλοι λικνίζονταν στους ρυθμούς του Μάνου και τις jazz. Το σώμα τους αποτελούσε προέκταση της μουσικής τους και έδινε έναν ξεχωριστό, γεμάτο ζεστασιά τόνο. Εκπληκτικοί μουσικοί όλοι τους. Πραγματικά. Θα ξεκινήσω με τον τρομπετίστα τον Ανδρέα Πολυζωγόπουλο ο οποίος έπαιξε εξαιρετική τρομπέτα με τις κινήσεις του να προσθέτουν στην δεξιοτεχνία. Πόσο ξεχωριστός ήχος! Θα συνεχίσω με τον επόμενο πνευστό οργανοπαίχτη τον Τάκη Πατερέλη που κι αυτός ήταν υπέροχος και μαζί κάνανε ένα εκπληκτικό ντουέτο που ήταν εμφανές το πόσο δεμένο ήταν το παίξιμό τους. Ο ένας συμπλήρωνε τον άλλο και τον προέκτεινε. Μεγάλη παρουσία της βραδιάς αν και λόγω οργάνου κάπως κρυμμένος πίσω και δυστυχώς όπως πήγαινε ο ρυθμός των κομματιών όταν έπαιζε μόνος δύσκολα μπορούσαμε να τον αποθεώσουμε γιατί το χειροκρότημά μας θα έμπαινε σφήνα στη συνέχεια της μουσικής, ο Δημήτρης Καλαντζής ένας αληθινά εξαιρετικός πιανίστας. Θαυμαστός από τις απλές μελωδίες μέχρι και τους περίπλοκους και περίτεχνους αυτοσχεδιασμούς του. Η ψυχή της ομάδας που μαζί με το μπάσο και τα τύμπανα έδινε όλο το ρυθμό αν και τελικά απ’ ότι έχω καταλάβει στην jazz κάθε όργανο μπορεί να δώσει ρυθμό. Τέταρτος στη σειρά ο μπασίστας ο Γιώργος Γεωργιάδης που με το θεσπέσιο παίξιμό του και το ωραίο του στήσιμο πάνω στη σκηνή έδινε μαζί με το χρώμα του ήχου που έβγαζε το μουσικό του όργανο και φινέτσα. Ερωτεύτηκα με την πρώτη φορά που είδα ετούτο το μουσικό όργανο. Τόσο καλλιτεχνικά δημιουργημένο που δίπλα του θέλει απαραίτητα έναν λεπτό στους τρόπους άνθρωπο. Έναν τζέντλεμαν. Πόσο μ’ αρέσει αυτό το μπάσο! Και αυτό που εκτινάσσει στα μάτια μου τη μουσική του είναι ο γητευτής του. Το έχω φανταστεί σαν μια γυναίκα που με τα δυο του χέρια ο άντρας ερωτοτροπεί πάνω της. Και αυτή η στάση του κορμιού του και η αρμονία στις κινήσεις του καθώς εκτελεί το παίξιμό του. Σαν να χορεύει μαζί του δείχνει η εικόνα. Και τέλος ο ντραμίστας. Τι να πω για τον Αλέξανδρο Δράκο-Κτιστάκη! Το απόλυτα ταιριαστό ντύσιμό του με την περίσταση, μ’ ένα λευκό πουκάμισο και μια καζάκα μαύρη, την ωραία του στάση πάνω στα τύμπανα, την σφιχτοδεμένη κορμοστασιά του και τέλος το πιο σημαντικό και ουσιαστικό το παίξιμό του. Τρομερά ρυθμικός, μόνος του φαντάζομαι θα μπορούσε να κρατάει την ορχήστρα για ώρες να παίζει, μελωδικός, απίστευτα πειθαρχημένος στις κινήσεις του, αυτοελεγχόμενος, ετοιμότατος για την οποιαδήποτε αλλαγή στον ρυθμό, ταχύς και παθιασμένος. Ένας καλλιτέχνης που ήταν πραγματικά χθες μεγάλη διαφήμιση για την jazz.
Όλα τα παραπάνω βέβαια υπό αλλά και εμπνευσμένα από τους ήχους του Μάνου Χατζιδάκι. Μια βραδιά μυσταγωγία από εκείνες που νιώθεις την καρδιά να χτυπάει δυνατά μέσα στο στήθος σου. Ένα ρεσιτάλ μουσικής και αυτοσχεδιασμού, ένα φανταστικό συναπάντημα της κλασικής με την jazz μουσική, ένα μεγαλείο μέσα απ’ το οποίο φάνηκαν οι αστείρευτες δυνατότητες του ανθρώπου που όταν θέλει, παράγει πολιτισμό, προσφέρει καλό. Μια παράσταση φωτεινός σηματοδότης στους δύσκολους καιρούς που περνάει η μικρή μας Ελλαδίτσα. Ένας τρόπος να αντισταθείς στην κρίση, μια φωνή ενάντια σε όλα τα σάπια και τα διεφθαρμένα. Ένας Χατζιδάκις πολυδιάστατος που ακόμα και τώρα μετά από 17 περίπου χρόνια απ’ τον τελευταίο χαιρετισμό του μας υπενθυμίζει πως η τέχνη είναι το φως, η ελπίδα, ο λόγος μας ενάντια στα κατεστημένα.
Τέλος θέλω να αναφέρω ένα γεγονός εντελώς προσωπικό αλλά πιστεύω πως αξίζει το κόπο. Βγαίνοντας απ’ το θέατρο ένιωσα ένα σκούντημα στην πλάτη. Γύρισα και ξαφνιασμένος καθώς και ιδιαίτερα χαρούμενος και ενθουσιασμένος είδα την Διευθύντρια Προσωπικού της εταιρείας που δουλεύω. Τώρα που γράφω ακούω το CD με τα κομμάτια της παράστασης που είχε την καλοσύνη να μου δώσει για να ακούσω και ενθυμούμαι την χθεσινή καταπληκτική νύχτα. Χάρηκα πολύ που την είδα γιατί νιώθω πολύ ευχάριστα να βλέπω ανθρώπους που πέρα απ’ την ιδιότητα που έχουν στη δουλειά τους είναι και άνθρωποι με ενδιαφέροντα, με ευαισθησίες, με κουλτούρα και ψάχνονται για το ωραίο, ψάχνουν γι’ αυτό που θα τους πάει λίγο παραπέρα και αναζητούν τόπους που θα συνυπάρξουν με ανθρώπους με παρόμοιες ανησυχίες. Είναι σημαντικό να βλέπω στις μέρες μας ανθρώπους που κόντρα στα απαιτητικά ωράρια των επαγγελμάτων τους ξεκλέβουν απ’ την ξεκούρασή τους ώρα για να παιδευτούν. Είναι πολύ όμορφο συναίσθημα να ζεις κάτι τέτοιο και γι’ αυτό το καταθέτω. Θα έλεγα πως η παρουσία της ίσως ήταν το καλύτερο κλείσιμο της χθεσινής βραδιάς.
Υ.Γ. Το παραπάνω κείμενο δεν ενέχει θέση κριτικής ούτε στο ελάχιστο και ούτε κατά διάνοια είμαι ειδήμων και αρμόδιος. Μια αναφορά είναι, μια κατάθεση ψυχής για τα συναισθήματα που μου δημιούργησε η χθεσινή παράσταση.
Giannis Karageorgos 